ว่านพังพอน (ยะลา)

ชื่อวิทยาศาสตร์

Tacca chantrieri (Andre)

ชื่อวงศ์

          วงศ์ว่านพังพอน (Taecaceae)

ลักษณะ

ใบเป็นรูปหอกรี ๆ ปลายเสี้ยมแหลม ก้นใบมน ๆ หรือป้านจดก้านใบไม่เท่ากัน ยาวราว ๑๕–๒๐ นิ้ว กว้าง ๔-๖ นิ้ว ก้านใบยาว ๘–๑๒ นิ้ว ขึ้นเป็นกอเง่าอวบ ช่อดอกสั้นกว่าใบมีเพียงราว ๆ ๒๐ ดอก ดอกสีม่วงดำ ใหญ่ราว ๑.๕ นิ้ว ก้านดอก ๖ เหลี่ยม ในระหว่างดอกมีหนวดยาว ๆ สีม่วงดำมากเส้น กลีบรองช่อดอกมี ๔ กลีบ สองกลีบนอกสีม่วงดำรูปไข่รีปลายเสี้ยมแหลมยาวราว ๕ นิ้ว กว้าง ๑.๕ นิ้ว สองกลีบในสีเช่นเดียวกัน รูปหน้าจั่วเบี้ยว ๆ ก้นเว้าลึก ยาวราว ๔ นิ้ว กว้างราว ๓ นิ้ว

ประโยชน์

เง่าเข้ายาทรางเด็ก แก้ไข้ แก้ลิ้นคอเปื่อย แก้ไอ แก้ปวด เข้ายาเจริญอาหาร และรักษาธาตุพิการ เป็นยาสำหรับสัตว์  พวกม้าและช้างกิน ทำให้อ้วน และป้องกันโรคของสัตว์ต่างๆได้

ชื่อที่เรียกกัน

ดีงูหว้า (พายับ)

การปลูก

ใช้เง่าปลูก โดยเอาดินร่วน ๆ กลบพอมิด แล้วรดน้ำพอชื้น ไม่ต้องกดดินให้แน่นในตอนแรก ๆ เมื่อรดน้ำหลาย ๆ วันต่อมา ดินที่กลบจะค่อย ๆ แน่นลงไปเอง จึงเอาดินมาเติมอีกนิดหน่อย

บทคัดลอกจาก “ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีปลูกว่าน” โดย สมาคมพฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์

รวบรวมและเรียบเรียงโดย นายเลื่อน กัณหะกาญจนะ

เผยแพร่โดย ทีมงาน www.farmssb.com