ว่านร่อนทอง

Globba malaceensis (Ridl) วงศ์ขิง (Zingiberaceae)

ลักษณะ

เป็นไม้ลงหัวจำพวกว่านหัวเล็ก ๆ สีเหลือง ใบยาวเล็กคล้ายใบกระชายลิง ออกดอกเป็นช่อสีเหลืองงามน่าดู ต้นสูงราว ๑ ฟุตเศษ เคยพบมีมากบนเขาใกล้น้ำตกคลองนารายณ์จันทบุรี

ประโยชน์

ใช้หัวมีรสปร่า แก้พิษทั้งปวง เช่น พิษฝี พิษงู พิษตะขาบ แมลงป่อง แพทย์ตามชนบทใช้เป็นยาสมานคุมธาตุ แก้ท้องเสีย แก้อาหารหยาบ แก้พิษทราง (โรคลำไส้ของเด็ก Colitis)แก้บิด มูกเลือด โดยมากใช้รวมกับว่านกีบแรด

ชื่อที่เรียกกัน ว่านขอทอง

อีกชนิดหนึ่งมีมากทางจังหวัดภาคเหนือ

เข้าใจว่ามีผู้เลี้ยงไว้สืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยพระมหาธรรมราชา หรือในสมัยพระนเรศวรมหาราช

ลักษณะ

ต้นหรือใบคล้ายกระชาย แต่หัวใหญ่กว่า ขนาดหัวขมิ้น และมีสีเหลือง ซึ่งกระชายมีสีแดง มีรสปร่า กลิ่นหอมหวานเหมือนกระชาย แตกออกเป็นเปราะ ๆ คล้ายหัวกระชาย

ประโยชน์

มีคุณแก้พิษต่าง ๆ เช่น พิษไข้ พิษฝี และพิษสัตว์หรือเขี้ยวงาต่าง ๆ เป็นยาบำรุงกำลังและบำรุงโลหิต แก้โลหิตเป็นพิษด้วย

การปลูก

เหมือนปลูกว่านทั่ว ๆ ไป ใช้หัวว่านปลูก น้ำที่รดเศกด้วย “นะโมพุทธายะ” ๓ จบก่อน รดพอเปียกทั่วอย่าให้ถึงกับแฉะ

บทคัดลอกจาก “ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีปลูกว่าน” โดย สมาคมพฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์

รวบรวมและเรียบเรียงโดย นายเลื่อน กัณหะกาญจนะ

เผยแพร่โดย ทีมงาน www.farmssb.com