ว่านเพ็ชรน้อย
ว่านชื่อนี้ในปัจจุบันมีอยู่หลายชนิด คือ
(1)
ลักษณะ
ใบเล็กยาว กลางใบมีเส้นสีแดงเข้ม หัวกลมเล็ก ๆ มีขึ้นตามป่าทึบบนเขาทั่วไปในเมืองไทย
ประโยชน์
ใช้หัวกินทำให้เกิดความชาตามผิวหนัง ระงับความปวดเจ็บเมื่อยล้า แก้กษัย, แก้กล่อน หัวดองสุรากินเป็นยาขับฤดูขาว แก้อาการกระตุกเนื่องจากเส้นประสาทพิการ (Sciatica)
ตำหรับยาอายุวัฒนะมีดังต่อไปนี้ เอาว่านเพ็ชรน้อย ว่านกระชายแดง ว่านกระชายดำ ว่านไพลดำ รวม ๔ อย่าง เอาหัวบดเป็นผง ผสมน้ำผึ้ง ปั้นเป็นลูกกลอนขนาดเท่าเม็ดถั่วพู กินวันละ ๒ ครั้งเช้าเย็นก่อนอาหาร เป็นยาเจริญอาหารและอายุวัฒนะอีกด้วย
การปลูก
ใช้ดินร่วน ๆ หรือดินปนทรายเป็นดินปลูก โดยกลบหัวว่านพอมิดเท่านั้น แล้วเอาน้ำรดพอเปียกทั่ว.
ว่านเพ็ชรน้อยอีกชนิดหนึ่ง (2)
ลักษณะ
ต้นเหมือนต้นขมิ้นแต่ต้นเล็กกว่า ใบก็เหมือนใบขมิ้น ท้องใบเขียว กลางใบและริมใบดำ หัวกลมเล็กเนื้อมีสีแดงคล้ายหัวข่า แตกหน่อออกมาเหมือนกอข้าว อนึ่งว่านชื่อนี้มีหลายชนิดนัก เช่น ชนิดใบเขียวล้วนก็มี
ประโยชน์
มีคุณในทางคงกระพันชาตรี โดยมีหัวนำติดตัวไป ถ้ากินอยู่คงชั่วเบาเท่านั้น
การปลูก
ใช้ดินร่วน ๆ เป็นดินปลูก โดยเอาดินกลบหัวว่านนี้พอมิ เอาน้ำรดพอเปียกทั่ว
บทคัดลอกจาก “ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีปลูกว่าน” โดย สมาคมพฤกษชาติแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์
รวบรวมและเรียบเรียงโดย นายเลื่อน กัณหะกาญจนะ
เผยแพร่โดย ทีมงาน www.farmssb.com