Step การเล่นว่าน เล่นจากง่ายไปยาก

กลุ่มของว่านคร่าวๆ

ผมขอแยกว่านออกเป็น ๕ กลุ่ม โดยอาศัยจากประสบการการเล่นว่านมานานกว่า ๒๕ ปี ซึ่งตามลักษณะภายนอก ผสมกับความหายาก-ง่ายต้นพันธ์และข้อมูล ดังนี้ครับ

• ว่านกลุ่มขมิ้น ขิงข่า ไพล
• ว่านกลุ่มหัวแบบหัวหอม
• ว่านนอกกลุ่มอื่นๆข้างต้น
• ว่านนอกกบิลว่าน ว่านสายพันธ์ปิดบังซ่อนเร้น

เรียงลำดับว่านที่ดูง่าย ไปถึงยาก

ซึ่งเมื่อเรียงลำดับความยากง่ายในการเล่นหา การสะสมสายพันธ์ ตลอดจนการแยกแยะสายพันธ์นั้นจะเรียงลำดับจากง่ายไปยากดังนี้ครับ

ว่านนอกกลุ่มอื่นๆข้างต้น ว่านกลุ่มหัวแบบหัวหอม ว่านกลุ่มขมิ้น ขิงข่า ไพล ว่านนอกกบิลว่าน ว่านสายพันธ์ปิดบังซ่อนเร้น

ว่านนอกกลุ่มอื่นๆข้างต้น

ก็ได้แก่กลุ่มว่านยิบย่อย เช่น ไม้เถา ไม้กึ่งเลื้อย ไม้ต้น ว่านกลุ่มเฟิน ฯลฯ ที่ลักษณะภายนอกโดดเด่น ต้น ใบ ดอก ชัดเจน หรือมีแวริเอชั่นไม่หลากหลายนัก การเริ่มเล่นว่านกลุ่มนี้ไปก่อนจะทำให้รู้ธรรมชาติและลักษณะเด่นของว่านแต่ละตัว เป็นการชิมลางไปพลางๆ

ว่านกลุ่มหัวแบบหัวหอม

ว่านกลุ่มนี้เล่นยากขึ้นมาสักหน่อย แต่ยังโชคดีที่ลักษณะภายนอก เช่น ขนาดหัว ฟอร์มใบ และดอกจะแตกต่างกันชัดเจน ที่สำคัญจำนวนชุดแวริเอชั่นไม่มากเท่าไร ยกเว้นกลุ่มแม่ทองใบ …ซึ่งบางคนก็ไม่เล่นเพราะเป็นว่านที่ไม่เก่ามากนัก บาท่านไม่จัดเป็นว่านด้วยซ้ำไป ที่สำคัญผสมกันเยอะจนเล่นไม่หวาดไม่ไหว นักเล่นว่านบางคนจึงตัดออก คงเล่นตัวหลักไม่กี่ตัว…

ว่านกลุ่มขมิ้น ขิงข่า ไพล

อันนี้ว่านปราบเซียนครับ เพราะประเทศไทยเป็นเมืองร้อนชื้น ทำให้สายพันธ์และแวริเอชั่นของว่านกลุ่มนี้มีมาก แถมมีการใช้กันมากในแต่ละท้องที่ ทำให้ว่านตัวเดียวกันอาจมีหลายชื่อหลายความเชื่อ หรือชื่อเดียวกันก็มีหลายตัว ทั้งหลายตัวแบบมีหลักการ กับหลายตัวแบบเข้าใจผิดสืบทอดกันมา… “ว่านกลุ่มนี้แหละครับทำให้เซียนว่านตีกันมานักต่อนัก”

ว่านนอกกบิลว่าน ว่านสายพันธ์ที่หายจากวงการไปแล้ว

อันนี้สำหรับผม ยากสุดละ มันทั้งท้าทายระบบการตามหา ระบบความคิดและสติปัญญาอย่างมาก …  เพราะแทบจะหาหลักฐานยืนยันทางประจักษ์ไม่ได้เลย… เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าใช่ต้นนี้จริงๆ คนที่ให้มาเข้าใจคลาดเคลื่อนหรือตีความผิดสืบมาเป็นทอดๆหรือเปล่า ? มีหลักการอะไรรองรับ ?? ว่านนี้จึงเป็นกลุ่มท้ายๆที่ผมจะพยามเล่น แต่ก็สนุกกับการตามหามันครับ

ไม่ใช่ว่านแต่พยามยัดให้เป็นว่าน

เป็นส่วนของสิ่งที่ดูคล้ายแมลง หรือวัชพืชในวงการว่าน ที่มาคอยทำให้ความบริสุทธิ์ของว่านนั้นเสื่อมลง ตลอดจนทำให้เกิดความเข้าใจคลาดเคลื่อนในคำว่า “ว่าน” ซึ่งในอนาคตย่อมส่งผลเสียหลายอย่างต่อวงการว่าน ลูกหลานเราคงแยกไม่ออกระหว่างว่านกับไม้ประดับ ว่านกับไม้นอกตั้งชื่อให้สวย …

ผมอาจจะกล่าวหนักเกินไป จนกระทบใจใครไปบ้าง แต่ก็เป็นเช่นนั้นจริงๆ ถึงแม้ผมจะเข้าใจว่ายุคเศรษฐกิจเช่นนี้ เทคนิคการตลาดอะไร ที่ทำให้ของขายได้ เขาก็ทำๆกันหมด แต่ในฐานะคนเล่นว่านที่รักว่านและอยู่กับวงการว่านมานานมาก ก็ทำใจให้ยอมรับไม่ได้…. มันดูอิสระเกินไปจนไปทำลายระบบหรือวัฒนธรรมเดิมที่ดีอยู่แล้วให้ด่างพร้อยลงไป…

ต้นไม้เหล้านี้ส่วนมากไม่เป็นไม้นอกก็ไม้ผสม หรือเป็นไม้ป่าที่เอามาแล้วไม่รู้จะขายออกอย่างไร ก็ยัดกรุว่านเสีย ทั้งตั้งชื่อเป็นชื่อคล้ายชื่อว่านเดิมบ้าง ไม่ก็ตั้งชื่อเสียใหม่จนสวยหรูดูมีราคา

ต้นไม้กลุ่มนี้ได้แก่ เสน่ห์จันทน์ (ที่แต่งเพิ่มภายหลัง), บอน, บอนสี, อะโกนีม่า, ต้นไม้กลุ่มสาวน้อยปะแป้ง (ที่ผสมข้ามพันธ์แล้วได้สีสันสวยงาม) ฯลฯ

ต้นไม้เหล่านี้ถ้าจะเล่นต้องแยกแยะให้ออกครับ และไม่จับมาปะปนกัน ..ตลอดจนเน้นย้ำและเผยแพร่อย่างระมัดระวัง ในการไม่ให้คนเข้าใจผิดว่าเป็นว่าน

องค์ความรู้นี้มีประโยชน์อะไร

เพื่อให้โฟกัสได้ถูกจุดครับ และวางแผนการเล่นว่านให้เป็น step รัดกุม ง่าย ไม่เสียเวลา ไม่สับสนในการเล่นครับ เพราะว่านมีความจุกจิกทั้งการปลูก การเก็บรักษา และการใช้งานพอสมควร พูดง่ายๆว่าเล่นว่านนี่โคตรเปลืองพลังงาน ต้องระดับคนที่พลังงานเหลือล้น หรือมีระบบดีจริงๆครับที่จะเล่นว่านได้ยาวนานและอยู่รอด

นึกข้อมูลออกเท่านี้…ถ้ามีเวลาและเห็นว่ามีประเด็นอื่นสำคัญ จะมาแตกประเด็นในโอกาสหน้าขอรับ

เอวัง ฯ

อรรถวัติ กบิลว่าน

๑๒ ก.พ.๖๔ – ๒ มี.ค.๖๔